- عنوان: چیستی تکامل
- عنوان اصلی: What Evolution Is
- نویسنده: ارنست مایر
- مترجم: مهدی صادقی
- ناشر: نی، ۱۳۹۶، ۴۳۲ صفحه
نظریهی تکامل عمیقترین و قدرتمندترین ایدهای است که در دو قرن گذشته پذیرفته شده است. این نظریه نخستینبار در سال ۱۸۵۹ به گونهای مشروح در کتاب منشأ گونههای چارلز داروین منتشر شد. هرچند شغل حرفهای داروین با سفری به دور دنیا با کشتی اچ.ام.اس بیگل برای جمعآوری نمونههای زیستی آغاز شد اما او از دوران کودکی به تاریخ طبیعی علاقهمند بود. از زمان داروین تاکنون بصیرتهای جدیدی دربارهی تکامل به دست آمده است.
جالب میشد. اگر خود داروین که نویسندهای باهوش و توانا و در عین حال بزرگترین زیستشناس دورانش بود، میتوانست کتاب جدیدی دربارهی وضعیت نظریهی تکامل در حال حاضر بنویسد. البته این ممکن نیست زیرا داروین در سال ۱۸۸۲ درگذشت. کتاب حاضر بعد از کتاب داروین بهترین کتابی است که به دست کسی به نگارش درآمده است که خود از بزرگترین زیستشناسان زمان ماست و او نیز زندگی پربار و خلاقی داشته و در ضمن نویسندهی توانایی است.
کماکان این نیاز وجود دارد که نه تنها دانشمندان بلکه عموم مردم نیز تکامل را بفهمند. بدون درک چیزهایی درباره ی تکامل، شانس درک جهان زندهی اطراف ما، بیهمتایی انسان، بیماریهای ژنتیکی و راههای درمان آن و گیاهان دستکاری شدهی ژنتیکی و خطرهای بالقوه شان وجود ندارد. هیچ جنبهی دیگری از جهان زنده به اندازه ی تکامل جذاب و معماگونه نیست. چگونه میتوان تطابق قابل توجه هر گونه را توضیح داد؟ یا چگونه میتوان زیبایی پرندگان بهشتی، پروانهها و گلها را تفسیر کرد؟ چگونه میتوان پیشرفت تدریجی از باکتریهای ساده در ۳/۵ میلیارد سال پیش به دایناسورها، نهنگها، گل ارکیده و صنوبرهای غولپیکر را تبیین کرد؟
اما کتاب چیستی تکامل برای چه خوانندگانی مناسب است؟ میتوان این طور پاسخ داد که برای هر خوانندهی علاقهمند به تکامل به ویژه کسانی که واقعا میخواهند علت تغییرات تکاملی را بفهمند. در این میان جزئیات فنی مثلاً آخرین کشفیات زیستشناسی مولکولی حذف شدهاند زیرا در کتابهای تخصصی تکامل و کتابهای پیشرفته ی زیستشناسی به آنها پرداخته شده است. چیستی تکامل کتاب مناسبی برای یک دوره درس تکامل برای غیرزیستشناسان است. دیرینشناسان و انسانشناسان به دلیل تأکیدات صورت گرفته بر مفاهیم و تبیین ها از این کتاب استقبال خواهند کرد. سبک نوشتاری شفاف ارنست مایر موضوع تکامل را برای هر فرد تحصیل کردهای قابل فهم میسازد.
خلاصه فهرست
ظهور تکاملگرایی
داروین و داروینگرایی
شواهد تکامل بر روی زمین چیست؟
تکامل انشعابی و نسبت مشترک
منشا حیات
پیدایش و انقراض تبارها
انتخاب جنسی
مفهوم گونه و تاکسون
تکامل کلان
راههای تکامل
تکامل انسان
هومو چیست؟