آگاهی فرگشت و داروینیسم
شناخت پیچیدگی حیات
محققان نروژی فهمیدند که نسل ما انسان‌ها تقریباً بعد از ۲بیلیون سال با اجداد اولیهٔ حیات که میکروارگانیسم‌های ساده‌ای بودند فاصله پیدا کرده است. تمام حیات غیر ویروسی بر روی زمین از سه شاخه منشعب می‌شود. ارگانیسم‌های پیچیده که از طریق سلول‌های هسته‌ای ایجاد شدند. همهٔ این‌ها جزء یوکاریوت(Eukarya)ها هستند. دو شاخه دیگر ساختار سادهٔ ژنتیکی متفاوت دارند؛ باستانیان(Archaea) و باکتری‌ها. یکی از بزرگ‌ترین پازل‌هایِ علمِ بیولوژی نحوهٔ فرگشت حیاتِ ساده به حیاتِ پیچیده است. این تحقیقات یک شاخه جدید در زیست‌شناسی به‌نام لوکیاآرکِتیا(Lokiarchaeota) هم کشف کرد. در تصویر بالا می‌بینید که لوکیاآرکِتیا در کجای درخت حیات جای دارد.
نوع جدیدی از دایناسور
در ژانویهٔ ۲۰۱۵، فسیل کاملی از نوع جدیدی از دایناسورها به نام رگالیسراتوپس(Regaliceratops) در کانادا کشف شد. این دایناسور از گونهٔ شاخ‌چهرگان(ceratopsids) بوده که بدنی شبیه به کرگدن همراه با شاخ و چین‌هایی دور گردن‌شان دارد.
جست‌وجو برای فضایی‌ها
یوری میلنر، میلیاردر روسی با هم‌فکری استیون هاوکینگ و سرمایه‌گذاری ۱۰۰میلیون دلاری می‌خواهند با ابزارهای جدیدی به کشف حیات فرازمینی بپردازد. این پروژهٔ بلندپروازانه دو تلسکوپ در ویرجینیای غربی و استرالیا را به کار می‌گیرد تا کشف کند آیا ما انسان‌ها تنها هستیم یا موجودات دیگری هم هستند.
گونه‌های تازه کشف شده
کشف یک گونهٔ جدید از حیوانات آسان نیست اما در سال ۲۰۱۵ چندین گونهٔ جدید از جانوران و حیوانات کشف شدند. در تصویر بالا می‌توانید آن‌ها را مشاهده کنید.
قدمت کوچک‌پا(Little Foot)
در دهه ۹۰ یکی از کامل‌ترین اسکلت‌های هومونین‌های اولیه(early hominin – انسان‌نمای اولیه) در آفریقای جنوبی پیدا شد. به‌خاطر اندازهٔ نسبتاً کوچک آن، او را کوچک پا نام‌گذاری کردند. در ابتدا گمان برده می‌شد قدمت آن به ۲.۲ تا ۳ میلیون سال قبل برسد و جدیدتر از گونهٔ لوسی باشد(قدمت لوسی ۳.۲م سال است). اما به‌تازگی و بر اساس رسوبات معدنی معلوم شد کوچک پا ۳.۶۷ میلیون سال قدمت داشته و از لوسی قدیمی‌تر است. با توجه به کشف اخیر این سوال مطرح است آیا سردهٔ استرالوپیتکوس(Australopithecus) اجداد اولیهٔ ما را شکل داده است یا صرفا از بستگان دور ما محسوب می‌شوند.
یک دایناسور دیگر
ساروپادها دایناسورهای گیاه‌خواری بودند که در اوایل دوره ژوراسیک زندگی می‌کردند. به تازگی نوع جدیدی از این دایناسورها با ۱۹۰ میلیون سال به نام پیلانیسورا(Pulanesaura) در آفریقای جنوبی معلوم شدند. متیو بانا، دیرین‌شناس آمریکایی، بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ فسیل‌های پیلانیسور را کشف و بعد از چند سال تحقیق معلوم شد نوع جدیدی از دایناسور است که می‌تواند سرمنشا بعضی از انواع دایناسورها باشد. پیلانیسورا گردنی دراز و طولی حدود ۸متر داشته است. آناتومی او نشان می‌دهد که او از اولین ساروپادهایی بوده است که کاملا روی چهاردست‌‌وپا راه می‌رفته است.(ساروپادها خود از آنچیسوریا-Anchisauria- مشتق شده‌اند که فقط روی دو پا راه می‌رفته است.)
همسایه لوسی
۴۰ سال پس از کشف لوسی در اتیوپی، یک هومونین دیگر پیدا شد. مجله نیچر در ماه می اعلام کرد دیرمیدا(Deyiremeda) از سرده استرالوپیتکوس‌هاست که بین ۳.۳ تا ۳.۵ میلیون سال قبل زندگی می‌کرده است. یعنی ۵۰۰هزار سال قبل از این‌که اولین هومو(انسان) بر روی زمین پیدا شود و ۱۰۰هزارسال بعد از گونه لوسی. این کشف نشان می‌دهد هومونین‌های گوناگونی با مغزهایی اندازهٔ شبیه به شامپانزه(کّپی-Ape) در جاهای مختلف آفریقا توانسته‌اند با شرایط محیطی سازگار و توسعه پیدا کنند.
دلیل بزرگی مغز ما
ما انسان‌ها نسبت به سایر پستاندارانِ نخستی (مثل میمون‌ها و شامپانزه‌ها – Primates) مغز بزرگی داریم که علت آن بزرگ بودن نوقشر(neocortex) است. نوقشر نقش مهمی در خودآگاهی، زبان، حواس و.. دارد. دانشمندان آلمانی توانستند بفهمند دلیل بزرگ بودن نوقشر به یک ژن به نام ARHGAP11B برمی‌گردد. وقتی این ژن را در جنین موش‌ها فعال کردند، رشد و توسعه عصبی مغز موش‌ها بسیار بالا رفت. طبق تحقیقات، این ژن در نئاندرتال‌ها و انسان دنیسووا بوده است اما در شامپانزه‌ها که با ما انسان‌ها بیش از ۹۸٪ اشتراک ژنتیکی دارد وجود ندارد.
حیات بر روی قمر مشتری
سیستم پیدایش زندگی بر روی زمین این‌گونه بود: یک سوپ حیات و بعد از آن به‌وجود آمدن موجودات خیلی ساده در اقیانوس‌ها که درحال تنفس گازهای سمی بودند. حالا ناسا بر اساس همین مدل می‌خواهد به جستجوی علائم حیات(وجود میکروارگانیسم‌های ساده) در سطح اروپا(قمر مشتری) بپردازد؛ چرا که وضعیت آن بی‌شباهت به زمینِ اولیه نبوده و دانشمندان می‌خواهند بفهمند آیا داستانِ زمین آن‌جا جریان دارد یا خیر. احتمالا سال ۲۰۲۲ کاوشگر ارسال و سال ۲۰۲۶ نتایج به‌دست خواهند آمد.
خون دایناسورها
این منطقی است که بعد از ۲۰۰میلیون‌سال، اگر شرایط خوب باشد، از دایناسورها فقط فسیل استخوان پیدا شود. تنها چند نمونهٔ استثنایی بافت نرم(soft tissue) از دایناسورها مثل پوست پیدا شده است. دانشمندان توانستند از یک ناخن ۷۵میلیون‌ساله متعلق به یک تروپود (نوعی از دایناسور)، ساختارهای خونی به رنگ قرمز را شناسایی کنند.
مار ۴دست‌و‌پا
۱۲۰ میلیون‌سال پیش در دوره کرتاسه پسرعموی قدیمیِ مارهای امروزی دارای چهار‌دست‌وپای کامل بوده است. تتراپودوفیس(Tetrapodophis) از دست‌وپاها برای گرفتن طعمه و جفت‌گیری استفاده می‌کرده است. معلوم نیست آیا این نوع مار از اجداد مارهای امروزی هست یا خیر چون در تبار اصلیِ مارها جایگاهی ندارد؛ اما از بستگان آن‌ها حساب می‌شود.
و در پایان…
جهان در حال مرگ است! مشاهدات تلسکوپی از کهکشان‌ها و طیف‌سنجی رنگِ آن‌ها نشان می‌دهد تولید انرژی در کهکشان‌ها کاهش پیدا کرده و هستی در حال سرد شدن و نهایتاً تاریکی است. [به‌قول خیام، بنگر ز جهان چه طرف بر بستم؟ هیچ!…]