- عنوان کتاب: چهار بدفهمی در باب سرشت انسان
- نویسنده: کریستوفر رایان . کاسیلدا جتا
- مترجم: آرش حسینیان، مینا خبوشانی، مهدی حسینی
- ناشر: تلنگر، ۱۳۹۵
از متن کتاب:
میخواهند باور کنیم که همهچیز در حالِ بهتر شدن است، گونهی ما در حالِ یادگیری، رشد، و کامیابی است، و ما در دورانی زندگی میکنیم که از همهی دورانهای گذشته بهتر است.
اما درست مثل میهنپرستی، “یعنی این اعتقاد که کشورتان، صرفاً به این دلیل که شما در آن زاده شدهاید برتر از دیگر کشورها است”، این تصور که زندگیِ گونهی ما «در صلحآمیزترین لحظاتش» قرار دارد نیز همانقدر از نظرِ عقلانی بیاساس است که از نظرِ احساسی مایهی تسلی است. به واقع، «علم» میتواند با “توضیحدادنِ چیزها، به گونهای که تهدیدی برای موجودیتِ آنها ایجاد نکند” کارکردی اصولاً سیاسیِ در جهتِ «حفظِ شرایطِ موجود» ایفا کند.
به راستی اگر معلوم شود که انسانِ ماقبلتاریخ اتفاقاً در صلح و کامیابیِ نسبی میزیسته است، چه؟ اگر بفهمیم که برای انسان، دوران ماقبلتاریخ، اگر نه «دورانِ طلایی» حداقل «دورانِ نُقرهای» (یا «دوران بُرنزی») بوده است چطور؟ بدون آنکه بخواهیم در تصویرسازیِ آن دوران، به ورطهی تصوراتِ اغراقآمیز و رویاگونه بیفتیم، آیا میتوان جرئت کرد و این احتمال را در نظر گرفت که نیاکانِ ما در دنیایی زندگی میکردهاند که برای بیشترِ انسانها، در بیشترِ روزها، همهچیز به اندازهی کافی وجود داشته است؟ اکنون دیگر هرکسی میداند که “از غذای مجانی خبری نیست.”
اما اگر گونهی انسان اکثر تاریخش را در دنیایی با غذاهای مجانی سپری کرده باشد چطور؟ اگر بدانیم آن سفری که ما با تنآسایی و فراوانی آغاز کردهایم در قرون اخیر، به پریشانی، کمیابی، و رقابتِ ظالمانه تغییرِ شکل داده است، آنگاه ارزشگذاریمان دربارهی دورانِ ماقبلتاریخ (و در نتیجه دوران کنونی) چه تغییری خواهد کرد؟
خلاصه فهرست
چه صفاتی به ما نمیچسبد؟
یافتنِ خرسندی در میانِ اقوامی «با نازلترین سطح زندگی»
ممِ خودخواه (عنوانِ زنندهای است؟)
هومو اکونومیکوس (انسانِ مقتصد)
تراژدیِ منابعِ اشتراکی..
رؤیای پیشرفتِ بیپایان
دورانِ ماقبلِ تاریخ: اسیر در چنگالِ فقر یا غنوده در دامانِ وفورِ نعمت
پروفسور پینکر، با چنگ و دندانی خونین
تلاشی عبث برای ریاکار جلوهدادن هیپیها و درندهخوییِ بونوبوها
زندگی از چه زمانی آغاز میشود؟ و چه زمانی پایان میگیرد؟
آیا ۸۰ سالگی همان ۳۰ سالگیِ جدید است؟
به چه کسی میگویید خیالاتی؟